ارتودنسی متحرک یکی از روش‌های محبوب و مؤثر در درمان مشکلات ارتودنسی است که به افراد کمک می‌کند تا دندان‌های خود را به حالت مطلوب و مرتب برسانند. این روش به ویژه برای کودکان و نوجوانان مناسب است زیرا علاوه بر اصلاح دندان‌ها، می‌تواند به هدایت و رشد فک نیز کمک کند. در این روش دستگاه‌هایی که قابل برداشتن هستند به راحتی قابل تنظیم و استفاده می‌باشند. در این مقاله از کلنیک مهر به بررسی انواع ارتودنسی‌های متحرک، فواید، معایب و نحوه نگهداری آن‌ها خواهیم پرداخت تا شما اطلاعات دقیقی در این زمینه کسب کنید.
انواع ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک پلاک (Removable Plate)
این نوع از ارتودنسی متحرک برای اصلاح مشکلات دندانی جزئی، مانند نامرتبی دندان‌ها یا فضاهای خالی بین دندان‌ها استفاده می‌شود. پلاک‌ها معمولاً از مواد پلاستیکی و سیمی ساخته می‌شوند و به راحتی قابل برداشتن هستند.
ارتودنسی متحرک فعال (Active Plate)
این نوع ارتودنسی معمولاً برای درمان مشکلات پیچیده‌تر، مانند جابجایی دندان‌ها یا اصلاح فک، به کار می‌رود. ارتودنسی‌های فعال معمولاً شامل سیم‌های اضافه شده به پلاک‌ها هستند که به تدریج دندان‌ها را به موقعیت مطلوب می‌آورند.
بیشتر بخوانید:ارتودنسی نامرئی چیست؟
ارتودنسی متحرک فانکشنال (Functional Appliance)
ارتودنسی فانکشنال بیشتر برای اصلاح مشکلات فکی و درمان ناهماهنگی در رشد فک‌ها در سنین رشد (مانند مشکلات اوربایت و آندربایت) طراحی شده است. این نوع ارتودنسی به رشد فک‌ها کمک کرده و آن‌ها را به موقعیت صحیح هدایت می‌کند.
ارتودنسی متحرک معکوس (Reverse Pull Headgear)
این نوع از ارتودنسی متحرک معمولاً برای افرادی که مشکلات فکی دارند (مانند آندربایت) استفاده می‌شود. این دستگاه از یک بند سر و دستگاه‌هایی که به دندان‌ها وصل می‌شود و برای اعمال فشار معکوس به فک بالا و پایین استفاده می‌کند.
ارتودنسی متحرک شفاف (Clear Aligners)
این نوع ارتودنسی به ویژه برای افرادی که می‌خواهند درمان خود را به صورت پنهانی انجام دهند مناسب است. این دستگاه‌ها از پلاستیک شفاف ساخته شده‌اند و به راحتی قابل برداشتن هستند. اغلب برای صاف کردن دندان‌های جلو و اصلاح مشکلات دندانی سبک استفاده می‌شود.
ارتودنسی متحرک VTO (Virtual Treatment Objective)
این نوع ارتودنسی به کمک فناوری‌های جدید و شبیه سازی‌های دیجیتال برای اصلاح مشکلات دندانی طراحی می‌شود. این دستگاه‌ها از دقت بالایی برخوردارند و می‌توانند درمان‌های سریع تر و دقیق تری ارائه دهند.
ارتودنسی متحرک مناسب چه افرادی است؟
- کودکان و نوجوانان
- افرادی با مشکلات دندانی جزئی
- افرادی که به درمان سریع‌تر نیاز دارند.
- افرادی که به دنبال درمان‌های غیر تهاجمی هستند.
- افرادی که تمایل به رعایت بهداشت دهان و دندان به راحتی دارند.
- افرادی که به دنبال گزینه‌های کمتر مشهود هستند.
تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک
ویژگی | ارتودنسی ثابت | ارتودنسی متحرک |
نوع دستگاه | براکت ها، سیم ها و بندهای متصل به دندان | پلاک ها و دستگاه های شفاف قابل برداشتن |
مناسب برای بیماران | افراد بزرگسال و مشکلات دندانی پیچیده | کودکان، نوجوانان و مشکلات دندانی جزئی |
راحتی استفاده | راحتی کمتر، نیاز به مراقبت بیشتر | راحتی بیشتر ، قابل برداشتن و تمیز کردن |
زمان درمان | طولانی تر ( چند ماه تا چند سال) | کوتاه تر( چند ماه تا یک سال) |
مراقبت و بهداشت | نیاز به مراقبت دقیق و تمیز نگه داشتن دندان ها | آسان تر برای تمیز کردن و نگهداری |
ظاهر و زیبایی | ممکن است در ظاهر قابل مشاهده باشد. | معمولا کمتر مشهود ( ویژه شفاف ها) |
هزینه | معمولا هزینه بیشتر | معمولا هزینه کمتر |
مدت زمان درمان ارتودنسی متحرک
مدت زمان درمان ارتودنسی متحرک معمولاً بین 6 ماه تا 2 سال است اما این مدت زمان می‌تواند بسته به عوامل مختلفی مانند شدت مشکل دندانی، سن بیمار، و میزان همکاری بیمار تغییر کند. برای مشکلات جزئی درمان ممکن است کوتاه تر و برای مشکلات پیچیده تر طولانی تر باشد.
ارتودنسی متحرک قبل و بعد
ارتودنسی متحرک می‌تواند تغییرات چشمگیری در وضعیت دندان‌ها و فک‌ها ایجاد کند. قبل از استفاده از این درمان معمولاً دندان‌ها به طور نامرتب و پراکنده قرار دارند. ممکن است فاصله‌های زیادی بین دندان‌ها وجود داشته باشد یا برخی دندان‌ها کج و نامرتب باشند. در بعضی موارد فک‌ها به درستی روی هم قرار نمی‌گیرند که باعث مشکلات در جویدن یا صحبت کردن می‌شود.
پس از استفاده از ارتودنسی متحرک دندان‌ها به تدریج مرتب شده و در ردیف خود قرار می‌گیرند. این درمان به تصحیح مشکلات مال اکلوژن (عدم تطابق فک‌ها) نیز کمک می‌کند به طوری که دندان‌ها بهتر روی هم قرار می‌گیرند. در نتیجه دندان‌ها به طور منظم تر و طبیعی تر دیده می‌شوند و ظاهر لبخند بهبود می‌یابد
علاوه بر این استفاده از ارتودنسی متحرک می‌تواند به بهبود هماهنگی فک‌ها کمک کند به خصوص در مواردی که مشکلات فکی موجب تغییرات ظاهری یا عملکردی می‌شوند. در نهایت این درمان نه تنها باعث بهبود ظاهر دندان‌ها و لبخند می‌شود بلکه مشکلاتی مانند درد در جویدن، مشکلات گفتاری و تنفس را نیز کاهش می‌دهد.
قیمت ارتودنسی متحرک فک بالا
قیمت ارتودنسی فک بالا می‌تواند بسته به عوامل مختلفی مانند نوع درمان (ثابت یا متحرک)، پیچیدگی مشکل دندانی، موقعیت جغرافیایی و تخصص پزشک متفاوت باشد. به طور متوسط هزینه ارتودنسی فک بالا در ایران می‌تواند از حدود 15 تا 25 میلیون تومان شروع شود و در موارد پیچیده تر یا استفاده از تکنولوژی‌های خاص مانند ارتودنسی شفاف یا Invisalign، این مبلغ افزایش یابد. مشاوره اولیه با دندانپزشک می‌تواند دقیق‌ترین برآورد هزینه را ارائه دهد.
قیمت ارتودنسی متحرک در سال 1403
قیمت ارتودنسی متحرک در سال ۱۴۰۳ برای هر فک معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان متغیر است. این مبلغ بستگی به عوامل مختلفی مانند شدت مشکل دندانی، سن بیمار، نوع دستگاه مورد استفاده (مثل پلاک‌های شفاف یا معمولی) و محل درمان دارد. همچنین، تجربه و تخصص پزشک نیز می‌تواند تأثیر زیادی بر قیمت داشته باشد. به طور کلی برای مشکلات دندانی ساده تر، هزینه کمتر است، اما در صورت نیاز به درمان‌های پیچیده تر یا استفاده از دستگاه‌های پیشرفته تر، قیمت ممکن است افزایش یابد. مشاوره با متخصص ارتودنسی می‌تواند برآورد دقیق تری ارائه دهد.
ارتودنسی متحرک برای کودکان
ارتودنسی متحرک برای کودکان به طور خاص برای درمان مشکلات دندانی و فکی در سنین رشد طراحی شده است. این نوع ارتودنسی برای اصلاح مشکلاتی مانند نامرتبی دندان‌ها، فاصله‌های زیاد یا کج بودن دندان‌ها بسیار مناسب است. همچنین می‌تواند به اصلاح مشکلات فکی مانند جلو بودن فک بالا یا پایین کمک کند. از آنجایی که دندان‌ها و فک‌های کودکان در حال رشد هستند این نوع ارتودنسی می‌تواند به راحتی در این فرآیند تغییرات لازم را ایجاد کرده و به بهبود ظاهر و عملکرد دندان‌ها کمک کند. این درمان معمولاً برای کودکان بین ۶ تا ۱۲ سال مؤثرتر است.
مزایا و معایب ارتودنسی متحرک
مزایا | معایب |
قابلیت جدا شدن از دهان | عدم استفاده منظم |
کم هزینه تر از ارتودنسی ثابت | ممکن است برای اصلاح مشکلات پیچیده تردندانی مناسب نباشد |
راحتی در تمیز کردن دندان ها | احتمال گم شدن و آسیب دیدن دستگاه |
نظارت آسان تر | تاثیر گذاری محدود |
قابلیت تنظیم آسان | استفاده در خارج از خانه دشوار است. |
آیا ارتودنسی متحرک درد دارد؟
ارتودنسی متحرک معمولاً درد شدید ایجاد نمی‌کند اما ممکن است برخی افراد بعد از قرار دادن دستگاه احساس ناراحتی یا فشار در دندان‌ها و فک‌ها داشته باشند. این احساس ممکن است به ویژه در روزهای اول استفاده از دستگاه جدید یا پس از تنظیمات جدید رخ دهد. این درد معمولاً موقتی است و بعد از چند روز کاهش می‌یابد.
ارتودنسی متحرک برای چه دندان هایی مناسب است؟
برخی از مشکلاتی که ارتودنسی متحرک می‌تواند به بهبود آن‌ها کمک کند عبارتند از:
- فاصله‌های زیاد بین دندان‌ها
- کج بودن دندان‌ها، به‌ویژه دندان‌های جلویی
- دندان‌های نامرتب در فک بالا یا پایین
- اصلاح دندان‌های شیری قبل از اینکه دندان‌های دائمی رشد کنند
- اختلالات جزئی در موقعیت فک‌ها، مانند جلو بودن فک بالا
چگونه از ارتودنسی متحرک مراقبت کنیم؟
برای مراقبت صحیح از ارتودنسی متحرک، رعایت نکات زیر بسیار مهم است:
- تمیز نگه داشتن دستگاه
دستگاه ارتودنسی متحرک باید به طور منظم تمیز شود. از یک مسواک نرم و آب سرد برای تمیز کردن دستگاه استفاده کنید.
- نگهداری در جعبه مخصوص
زمانی که دستگاه استفاده نمی‌شود آن را در جعبه مخصوص نگهداری قرار دهید تا از آسیب دیدگی یا گم شدن آن جلوگیری شود.
- عدم خوردن غذاهای سخت
هنگام استفاده از ارتودنسی متحرک از خوردن غذاهای سخت یا چسبنده مانند آدامس یا شکلات که می‌توانند به دستگاه آسیب بزنند خودداری کنید.
- استفاده منظم
برای حصول بهترین نتیجه دستگاه باید به طور منظم و طبق دستور پزشک استفاده شود. معمولاً دستگاه باید حداقل ۱۴ تا ۱۶ ساعت در روز داخل دهان باشد.
- بررسی منظم توسط دندانپزشک
برای اطمینان از عملکرد صحیح دستگاه و انجام تنظیمات لازم، بهتر است به طور منظم به دندانپزشک یا ارتودنتیست مراجعه کنید.
- مراقبت از دندان‌ها
به طور منظم دندان‌هایتان را مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید تا از بروز مشکلات دندانی مانند پوسیدگی و التهاب لثه جلوگیری کنید.
درمان با ارتودنسی متحرک تا چه حد موثر است؟
این نوع درمان معمولاً برای کودکان و نوجوانان در حال رشد که دندان‌هایشان به راحتی قابل تغییر هستند بهترین نتیجه را دارد. ارتودنسی متحرک می‌تواند برای مشکلاتی مانند فاصله‌های زیاد بین دندان‌ها، دندان‌های کج یا فک‌های نامرتب بسیار مؤثر باشد.
اما برای مشکلات پیچیده تر یا مواردی که به تغییرات بزرگتری در موقعیت دندان‌ها و فک‌ها نیاز است ممکن است ارتودنسی متحرک به تنهایی کافی نباشد و نیاز به درمان با ارتودنسی ثابت یا سایر روش‌های پیشرفته تر باشد. در نتیجه میزان اثربخشی این درمان بستگی به نوع مشکل دندانی، سن بیمار و همکاری فرد در استفاده منظم از دستگاه دارد.
نتیجه گیری
ارتودنسی متحرک یک روش مؤثر برای اصلاح مشکلات دندانی جزئی و هماهنگ سازی فک‌ها در سنین رشد است. این درمان به ویژه برای کودکان و نوجوانان مناسب است و می‌تواند مشکلاتی مانند کجی دندان‌ها و فاصله‌های زیاد را اصلاح کند. با وجود مزایای آن برای مشکلات پیچیده تر نیاز به ارتودنسی ثابت یا درمان‌های پیشرفته تر است. کلینیک مهر با بهره گیری از متخصصین مجرب و تجهیزات پیشرفته خدمات ارتودنسی متحرک و سایر درمان‌های دندانی را ارائه می‌دهد و می‌تواند در دستیابی به نتایج مطلوب به شما کمک کند.