ارتودنسی دندان یکی از شاخه‌های تخصصی دندانپزشکی است که به تنظیم و صاف کردن دندان‌ها و فک‌ها می‌پردازد. این درمان به افراد کمک می‌کند تا نه تنها لبخندی زیبا و جذاب داشته باشند، بلکه مشکلاتی مانند ناهماهنگی فک و دندان‌ها، بایت‌های غیر صحیح و سایر مشکلات دندانی را برطرف کنند. انواع مختلف ارتودنسی وجود دارد که هر یک بسته به نیاز و شرایط بیمار انتخاب می‌شود. در این مقاله از سایت کلنیک مهر شریعتی با معرفی انواع ارتودنسی و ویژگی‌های آنها به شما کمک خواهیم کرد تا بهترین گزینه را برای خود انتخاب کنید.
ارتودنسی دندان چیست؟
ارتودنسی دندان یک شاخه از دندان پزشکی است که به اصلاح مشکلات نامرتبی دندان‌ها و ناهنجاری‌های فکی می‌پردازد. این روش از ابزارهایی مانند براکت‌ها، سیم‌ها و الاینرها استفاده می‌کند تا دندان‌ها را به تدریج در موقعیت صحیح خود قرار دهد. هدف اصلی ارتودنسی، بهبود ظاهر دندان‌ها، اصلاح مشکلات بایت (چفت شدن نادرست دندان‌ها) و بهبود عملکرد دهان است. این درمان می‌تواند برای کودکان و بزرگسالان انجام شود و نتایج آن شامل لبخند زیباتر و سلامت دهان و دندان بهتر است.
بیشتر بخوانید:ارتودنسی دو دندان جلو
آشنایی با انواع ارتودنسی دندان
ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت به روش‌هایی اطلاق می‌شود که در آنها دستگاه‌های ارتودنسی به طور دائم روی دندان‌ها نصب می‌شوند و بیمار نمی‌تواند آنها را بردارد. این روش معمولاً برای اصلاح مشکلات دندان‌ها و فک‌هایی که نیاز به درمان طولانی مدت دارند، انتخاب می‌شود.
ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک به روش‌هایی گفته می‌شود که در آن دستگاه‌های ارتودنسی قابل جابجایی هستند و بیمار می‌تواند آنها را در طول روز و شب بسته به توصیه پزشک، از دندان‌ها جدا کند. این روش بیشتر برای درمان مشکلات جزئی یا دندان‌های دائمی در حال رشد استفاده می‌شود.
مزایا ارتودنسی ثابت و متحرک
مزایا | ارتودنسی ثابت | ارتودنسی متحرک |
اثربخشی طولانی مدت | درمان دائمی و مداوم که بدون نیاز به جابجایی دستگاه ادامه می یابد. | نیاز به همکاری بیمار برای استفاده مداوم از دستگاه دارد |
مناسب برای مشکلات پیچیده | مناسب برای اصلاح مشکلات شدید دندان و فک | برای مشکلات جزئی یا در حال رشد دندان ها مناسب است. |
مناسب برای همه سنین | مناسب برای همه گروه های سنی (کودکان ، نوجوانان، بزرگسالان) | بیشتر برای کودکان و نوجوانان کاربرد دارد. |
نیاز به مراجعه کمتر | نیازی به جابجایی یا تعویض دستگاه ندارد | نیاز به تغییر دستگاه ها و تنظیمات به صورت دوره ای دارد. |
معایب ارتودنسی متحرک و ثابت
معایب | ارتودنسی ثابت | ارتودنسی متحرک |
دیده شدن دستگاه | براکت ها و سیم ها به طور واضح دیده می شونددستگاه | دستگاه ها به طور کلی قابل مشاهده هستند اما کمتر از ارتودنسی ثابت |
راحتی کمتر | ممکن است در ابتدا باعث درد و ناراحتی شود. | دستگاه ها راحت تر و منعطف تر هستند ولی به همکاری بیمار نیاز دارند. |
هزینه بالاتر | به دلیل استفاده از مواد و تکنولوژی خاص هزینه بالاتری دارد. | معمولا هزینه کمتری نسبت به ارتودنسی ثابت دارد. |
نیاز به مراقبت بیشتر | نیاز به مراقبت دقیق از دستگاه ها و دندان ها برای جلوگیری از آسیب | نیاز به رعایت دقیق زمان استفاده از دستگاه |
انواع ارتودنسی ثابت کدامند؟
ارتودنسی فلزی (سنتی)
این نوع ارتودنسی از براکت‌های فلزی و سیم‌های مقاوم استفاده می‌کند که بیشتر برای کودکان و نوجوانان مناسب است. این روش با وجود اینکه بیشتر دیده می‌شود به دلیل هزینه پایین و اثربخشی عالی هنوز یکی از محبوب ترین گزینه‌هاست.
ارتودنسی سرامیکی
در این روش براکت‌ها از مواد سرامیکی شفاف یا همرنگ دندان ساخته می‌شوند تا کم تر از دیگر براکت‌های فلزی قابل مشاهده باشند. این گزینه برای افرادی که به زیبایی لبخند خود اهمیت می‌دهند مناسب است.
ارتودنسی لینگوال
در این نوع ارتودنسی که در سال های اخیر منسوخ شده است براکت‌ها و سیم‌ها در قسمت داخلی دندان‌ها نصب می‌شوند که به هیچ وجه در دید عمومی نیستند. این روش برای افرادی که به ظاهر خود حساس هستند انتخاب مناسبی است.
ارتودنسی دیمون
ارتودنسی دیمون سیستمی است که از براکت‌های خودتنظیم برای جابه‌جایی دندان‌ها استفاده می‌کند. این براکت‌ها به طور خودکار فشار لازم را برای حرکت دندان‌ها ایجاد می‌کنند و نیازی به الاستیک یا سیم اضافی ندارد. سیستم دیمون با کاهش اصطکاک، باعث حرکت ملایم تر و راحت تر دندان‌ها می‌شود. به این ترتیب درمان سریع تر و راحت تر انجام می‌شود و بیمار کمتر احساس ناراحتی می‌کند. همچنین این سیستم به حفظ زیبایی و راحتی بیشتر در طول درمان کمک می‌کند.
انواع ارتودنسی متحرک کدامند؟
دستگاه‌های پلاستیکی شفاف (اینویزالاین)
این دستگاه‌ها به صورت alignerهای شفاف و بدون فلز طراحی شده‌اند که برای اصلاح مشکلات دندانی و فکی به کار می‌روند. این روش به دلیل عدم نمای ظاهری محبوبیت زیادی در میان بزرگسالان دارد.
دستگاه‌های فعال‌کننده
این دستگاه‌ها معمولاً برای اصلاح مشکلات فکی در دوران رشد استفاده می‌شوند. این روش به کمک تغییر موقعیت فک بالا و پایین باعث بهبود ترتیب دندان‌ها می‌شود.
دستگاه‌های ارتودنسی قابل تنظیم
این دستگاه‌ها به صورت قابل تنظیم بوده و می‌توانند بسته به نیازهای خاص هر بیمار تنظیم شوند. این روش معمولاً در موارد خاص برای کودکان یا نوجوانان استفاده می‌شود.
بهترین نوع ارتودنسی دندان کدام است؟
انتخاب بهترین نوع ارتودنسی دندان به نیازهای شما بستگی دارد. دو نوع اصلی ارتودنسی شامل ارتودنسی ثابت (فلزی و سرامیکی) و ارتودنسی متحرک (اینویزالاین و لینگوال) وجود دارند. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و بسته به شرایط دندان و ترجیحات شما می‌توانند بهترین گزینه باشند.
قیمت انواع ارتودنسی
قیمت انواع ارتودنسی بستگی به نوع درمان و مدت زمان مورد نیاز دارد. ارتودنسی فلزی معمولی، ارزان ترین گزینه است که به طور متوسط قیمت آن بین 10 تا 15 میلیون تومان متغیر است. ارتودنسی سرامیکی که ظاهری شبیه دندان‌ها دارد معمولاً قیمت بالاتری دارد و بین 15 تا 20 میلیون تومان است. ارتودنسی دیمون به دلیل استفاده از براکت‌های خود تنظیم و تکنولوژی پیشرفته گران ترین نوع است که قیمت آن ممکن است بین 20 تا 30 میلیون تومان باشد. همچنین عوامل دیگری همچون تخصص دندانپزشک، محل مطب و وضعیت دندان‌ها می‌تواند بر قیمت تأثیر بگذارد.
چرا انتخاب ارتودنسی دندان اهمیت دارد؟
انتخاب ارتودنسی دندان اهمیت زیادی دارد زیرا علاوه بر بهبود ظاهر دندان‌ها، به سلامت دهان و دندان نیز کمک می‌کند. انتخاب روش مناسب ارتودنسی می‌تواند باعث بهبود جویدن، تنفس و صحبت کردن شود. همچنین درمان ارتودنسی به پیشگیری از مشکلاتی چون بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان کمک می‌کند. انتخاب صحیح نوع ارتودنسی بر اساس وضعیت دندان‌ها و نیازهای فردی باعث کاهش زمان درمان و هزینه‌های اضافی می‌شود. برای دستیابی به نتایج بهتر و راحت تر مشاوره با دندانپزشک متخصص ارتودنسی ضروری است.
مزایای ارتودنسی فلزی کدامند؟
- هزینه مناسب تر
- موثر برای مشکلات پیچیده
- نتایج سریع تر و دائمی
- مناسب برای تمامی سنین
- پایداری و استحکام بالا
- کمترین نیاز به تنظیمات
معایب ارتودنسی فلزی کدامند؟
- ظاهر نامطلوب (مشهود بودن براکت‌های فلزی)
- احساس ناراحتی و زخم در دهان
- محدودیت در مصرف برخی غذاها
- نیاز به رعایت بهداشت دقیق‌تر
- احتمال ایجاد لکه روی دندان‌ها
مزایای ارتودنسی سرامیکی کدامند؟
- ظاهر زیباتر و کمتر دیده شدن براکت‌ها
- مؤثر در درمان نامرتبی دندان‌ها
- مقاومت بالا و استحکام مناسب
- عدم ایجاد حساسیت لثه‌ای
- کمتر شدن احتمال تغییر رنگ دندان‌ها
- معایب ارتودنسی سرامیکی کدامند؟
- هزینه بالاتر نسبت به ارتودنسی فلزی
- احتمال شکستن یا ترک خوردن براکت‌ها
- حرکت کندتر دندان‌ها نسبت به فلزی
- امکان تغییر رنگ براکت‌ها در طول زمان
- نیاز به مراقبت و بهداشت دقیق تر
مزایای ارتودنسی لینگوال کدامند؟
- نامرئی بودن (براکت‌ها در پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند)
- مؤثر در درمان مشکلات پیچیده دندانی
- عدم تأثیر بر زیبایی لبخند در طول درمان
- کاهش احتمال تغییر رنگ دندان‌ها در محل براکت‌ها
- نتایج دقیق و قابل پیش بینی
معایب ارتودنسی لینگوال کدامند؟
- ناراحتی و زخم شدن زبان
- مشکل در صحبت کرد
- دشواری در تمیز کردن دندان‌ها
- هزینه‌ی بالاتر
- طول درمان بیشتر
- محدودیت در برخی ناهنجاری‌های دندانی
- جلسات تنظیم پیچیده‌تر و طولانی‌تر
مزایای ارتودنسی دیمون کدامند؟
- کاهش درد و ناراحتی
- سرعت بالاتر در درمان
- کاهش تعداد مراجعات به متخصص
- بهداشت دهان و دندان بهتر
- عدم نیاز به کش‌های ارتودنسی
- کاهش احتمال نیاز به کشیدن دندان
- ظاهر زیباتر و براکت‌های کمتر قابل مشاهده
- کاهش فشار روی دندان‌ها و بافت‌های دهان
معایب ارتودنسی دیمون کدامند؟
- هزینه‌ی بالاتر نسبت به ارتودنسی معمولی
- احتمال ناراحتی و زخم شدن بافت‌های دهان در ابتدا
- نیاز به دقت بیشتر در بهداشت دهان و دندان
- محدودیت در انتخاب رنگ براکت‌ها (در مدل‌های شفاف ممکن است تغییر رنگ دهند)
- امکان شکستن یا آسیب دیدن براکت‌ها در صورت عدم مراقبت مناسب
- تأثیر کمتر در برخی ناهنجاری‌های پیچیده دندانی
مراقبت از انواع ارتودنسی دندان چگونه است؟
مراقبت از ارتودنسی دندان برای داشتن دندان‌هایی صاف و سالم بسیار اهمیت دارد. برای ارتودنسی ثابت باید به طور منظم دندان‌ها را مسواک زده و از نخ دندان مخصوص استفاده کنید تا فضای بین براکت‌ها و دندان‌ها تمیز بماند. همچنین باید از خوردن غذاهای سخت یا چسبناک پرهیز کنید که ممکن است باعث شکستن براکت‌ها شوند. برای الاینرهای شفاف باید آنها را هر روز تمیز کرده و در طول روز حدود ۲۰ تا ۲۲ ساعت از آنها استفاده کنید. هنگام خوردن غذا الاینرها باید برداشته شوند. همچنین مهم است که به طور منظم به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا وضعیت درمان بررسی شده و تنظیمات لازم انجام شود. رعایت بهداشت دهان و دندان در تمام انواع ارتودنسی ضروری است تا از پوسیدگی دندان و مشکلات لثه جلوگیری شود.
نتیجه گیری
نتیجه گیری کلی این است که انتخاب نوع ارتودنسی بستگی به وضعیت دندان‌ها و نیازهای فردی دارد. ارتودنسی ثابت، دیمون و الاینرهای شفاف هرکدام مزایا و معایب خود را دارند اما همه آنها می‌توانند به بهبود سلامت و زیبایی دندان‌ها کمک کنند. برای دستیابی به بهترین نتیجه رعایت مراقبت‌های بهداشتی و مراجعه منظم به متخصص ضروری است. برای مشاوره و درمان ارتودنسی با کیفیت می‌توانید به کلینیک مهر در شریعتی مراجعه کنید.