تصور کنید لبخندی زیبا و دندان‌هایی مرتب دارید، دستاوردی که با صرف وقت و هزینه از طریق درمان ارتودنسی به دست آمده است. اما سوالی که ممکن است برای بسیاری از افراد سیگاری یا مصرف‌کنندگان دخانیات پیش بیاید این است: آیا با ارتودنسی می توان سیگار کشید؟ پاسخ به این سوال متاسفانه یک نه قاطع است. سیگار کشیدن و مصرف دخانیات در طول دوره ارتودنسی می‌تواند تاثیرات بسیار منفی و جبران‌ناپذیری بر روند درمان، سلامت دهان و دندان‌ها و در نهایت نتیجه نهایی ارتودنسی داشته باشد. در این مطلب از کلینیک تخصصی ارتودنسی مهر شریعتی به بررسی دقیق تاثیر سیگار و دخانیات بر درمان ارتودنسی می‌پردازیم و دلایل این ممنوعیت را به طور کامل شرح خواهیم داد.
تاثیرات مخرب سیگار بر سلامت دهان و دندان در طول ارتودنسی
در طول درمان ارتودنسی، بهداشت دهان و دندان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. وجود براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی می‌تواند محیطی را ایجاد کند که ذرات غذا و پلاک به راحتی در آن تجمع یابند. سیگار کشیدن این وضعیت را به مراتب بدتر می‌کند. نیکوتین و قطران موجود در سیگار باعث کاهش جریان خون در لثه‌ها می‌شوند. این کاهش خونرسانی می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
افزایش خطر بیماری‌های لثه
کاهش جریان خون در لثه‌ها باعث ضعف بافت لثه شده و آن را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های لثه مانند التهاب لثه (ژنژیویت) و پریودنتیت آسیب‌پذیرتر می‌کند. بیماری‌های لثه می‌توانند باعث تورم، قرمزی، خونریزی لثه و در مراحل پیشرفته‌تر، تحلیل لثه و لق شدن دندان‌ها شوند که این امر به طور جدی روند درمان ارتودنسی را مختل می‌کند.
تاخیر در ترمیم بافت‌ها
در طول درمان ارتودنسی، حرکات دندان‌ها نیازمند بازسازی و ترمیم بافت‌های اطراف دندان هستند. سیگار کشیدن با کاهش خونرسانی و اختلال در عملکرد سلول‌های ترمیم‌کننده، روند بهبودی و ترمیم بافت‌ها را به شدت کند می‌کند. این تاخیر می‌تواند طول دوره درمان ارتودنسی را افزایش دهد.
افزایش احتمال عفونت
سیگار با تضعیف سیستم ایمنی بدن، احتمال بروز عفونت‌های دهانی را در طول دوره ارتودنسی افزایش می‌دهد. وجود براکت‌ها و سیم‌ها می‌تواند نقاطی را ایجاد کند که تمیز کردن آن‌ها دشوار است و در صورت عدم رعایت بهداشت مناسب، زمینه برای رشد باکتری‌ها و ایجاد عفونت فراهم می‌شود. سیگار کشیدن این خطر را تشدید می‌کند.
تاثیر سیگار و قلیان بر اجزای ارتودنسی
علاوه بر تاثیرات منفی بر سلامت دهان و دندان، مصرف سیگار و قلیان می‌تواند به اجزای ارتودنسی نیز آسیب برساند:
تغییر رنگ براکت‌ها و الاستیک‌ها
دود سیگار و قلیان حاوی مواد رنگی است که می‌تواند باعث تغییر رنگ براکت‌های سرامیکی و کامپوزیتی و همچنین الاستیک‌های ارتودنسی شود. این تغییر رنگ می‌تواند ظاهر ناخوشایندی ایجاد کند و زیبایی لبخند در طول درمان را تحت تاثیر قرار دهد.
کاهش استحکام اجزا
برخی مطالعات نشان داده‌اند که مواد شیمیایی موجود در دود سیگار می‌تواند بر استحکام و یکپارچگی مواد مورد استفاده در براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی تاثیر منفی بگذارد و احتمال شکستگی یا آسیب دیدن آن‌ها را افزایش دهد.
آیا کشیدن سیگار و قلیان برای ارتودنسی مضر است؟
کشیدن سیگار و قلیان برای ارتودنسی نه تنها مضر است بلکه می‌تواند به طور جدی روند درمان را با مشکل مواجه کند. عوارض ناشی از مصرف دخانیات در طول ارتودنسی بسیار فراتر از یک تغییر رنگ ساده است و می‌تواند سلامت دهان و دندان و در نهایت نتیجه درمان را به خطر بیندازد.
از نظر علمی آیا سیگار برای ارتودنسی ضرر دارد؟
از نظر سلامتی و علمی، سیگار برای ارتودنسی ضرر دارد. تحقیقات متعدد نشان داده‌اند که مصرف دخانیات با افزایش خطر بیماری‌های لثه، تاخیر در ترمیم بافت‌ها، افزایش احتمال عفونت و آسیب به اجزای ارتودنسی، تاثیرات منفی قابل توجهی بر درمان ارتودنسی دارد. نیکوتین موجود در سیگار باعث انقباض عروق خونی در لثه می‌شود که این امر منجر به کاهش اکسیژن و مواد مغذی رسانی به بافت‌ها و در نتیجه اختلال در روند درمان می‌شود.
آیا با داشتن براکت های ارتودنسی می توان سیگار کشید؟
توصیه اکید این است که در طول دوره درمان ارتودنسی از سیگار کشیدن خودداری کنید. وجود براکت‌ها به خودی خود تمیز کردن دندان‌ها را دشوارتر می‌کند و سیگار کشیدن این مشکل را تشدید می‌کند. علاوه بر این، همانطور که گفته شد، سیگار می‌تواند عوارض جانبی جدی برای سلامت دهان و دندان در طول ارتودنسی به همراه داشته باشد.
آیا در طول ارتودنسی می توان سیگار و دخانیات استفاده کرد؟
پاسخ به این سوال منفی است. استفاده از هرگونه سیگار و دخانیات در طول درمان ارتودنسی به دلایل زیر توصیه نمی‌شود:
- افزایش خطر بیماری‌های لثه و پریودنتیت
- تاخیر در روند ترمیم و بهبودی بافت‌های دهان
- افزایش احتمال عفونت‌های دهانی
- تغییر رنگ و آسیب به براکت‌ها و الاستیک‌های ارتودنسی
- کاهش اثربخشی درمان ارتودنسی و افزایش طول دوره درمان
۱۰ ضرر قلیان و سیگار کشیدن برای ارتودنسی
مصرف قلیان و سیگار در طول ارتودنسی می‌تواند منجر به عوارض متعددی شود. در اینجا به ۱۰ مورد از مهم‌ترین ضررهای آن اشاره می‌کنیم:
- افزایش شدید خطر التهاب و خونریزی لثه
- تشدید بوی بد دهان
- ایجاد لکه‌های دائمی و تغییر رنگ دندان‌ها و اجزای ارتودنسی
- کاهش توانایی لثه در حمایت از دندان‌ها و براکت‌ها
- تاخیر در حرکت صحیح دندان‌ها و طولانی شدن دوره درمان
- افزایش احتمال پوسیدگی دندان‌ها به دلیل تجمع بیشتر پلاک
- اختلال در روند ترمیم زخم‌های احتمالی در دهان
- افزایش خطر ابتلا به سرطان‌های دهان و حلق (در بلند مدت)
- کاهش اثربخشی درمان‌های ترمیمی احتمالی در آینده
- ایجاد حس ناخوشایند و طعم نامطلوب در دهان
تاثیر سیگار و دخانیات بر درمان ارتودنسی و نتایج آن چیست؟
نیکوتین با اثرات منقبض کننده عروق ، جریان خون به لثه‌ها و استخوان آلوئولار (استخوانی که ریشه دندان را احاطه کرده است) را کاهش می‌دهد. این کاهش خونرسانی نه تنها باعث ضعف بافت‌های نگهدارنده دندان می‌شود بلکه متابولیسم سلولی و روند بازسازی استخوان را نیز مختل می‌کند. در نتیجه، حرکت دندان‌ها در طول ارتودنسی ممکن است کندتر و با مقاومت بیشتری مواجه شود. همچنین، کاهش ایمنی موضعی در دهان، احتمال بروز عفونت‌های ناشی از باکتری‌های موجود در پلاک را افزایش می‌دهد. این عفونت‌ها می‌توانند به تحلیل استخوان و لثه منجر شده و ثبات دندان‌ها را به خطر بیندازند.
آیا می توان با ارتودنسی نامرئی سیگار کشید؟
برخی افراد ممکن است تصور کنند که با استفاده از ارتودنسی نامرئی (الاینرهای شفاف) می‌توان بدون مشکل سیگار کشید. در حالی که الاینرها هنگام سیگار کشیدن می‌توانند برداشته شوند، اما این کار نیز خطرات خاص خود را دارد.
- مواد شیمیایی و رنگی موجود در دود سیگار می‌توانند باعث تغییر رنگ و لک شدن الاینرها شوند و ظاهر نامرئی آن‌ها را از بین ببرند.
- حتی با برداشتن الاینرها، تاثیرات منفی سیگار بر سلامت لثه و بافت‌های دهان همچنان وجود دارد و می‌تواند روند درمان ارتودنسی نامرئی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین، حتی با ارتودنسی نامرئی نیز سیگار کشیدن توصیه نمی‌شود.
سخن پایانی
درمان ارتودنسی یک درمان عالی برای سلامت و زیبایی لبخند شماست. با اجتناب از سیگار کشیدن در طول این دوره، می‌توانید از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرده و بهترین نتیجه ممکن را از درمان خود کسب کنید. سلامت دهان و دندان شما در اولویت قرار دارد.
آیا ترک سیگار در طول ارتودنسی می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند؟
بله، قطعاً. ترک سیگار در هر زمانی برای سلامت کلی بدن و به ویژه سلامت دهان و دندان مفید است. با ترک سیگار در طول ارتودنسی، خطر بروز بیماری‌های لثه کاهش می‌یابد، روند ترمیم بافت‌ها بهبود می‌یابد و احتمال موفقیت درمان ارتودنسی افزایش می‌یابد.
آیا سیگار برای ارتودنسی مضر است؟
قطعا سیگار می تواند بر سلامت دندان و در نتایج ارتودنسی تاثیر بگذارد. اگر در طول ارتودنسی سیگار کشیدم چه کار کنم؟ اگر در طول ارتودنسی سیگار کشیده‌اید، مهم است که فوراً مصرف آن را قطع کنید و بهداشت دهان و دندان خود را به طور جدی‌تری رعایت کنید. به طور منظم مسواک بزنید، از نخ دندان و دهانشویه استفاده کنید و در مورد نگرانی‌های خود با متخصص ارتودنسی خود صحبت کنید. او می‌تواند وضعیت دهان و دندان شما را ارزیابی کرده و راهنمایی‌های لازم را ارائه دهد.
آیا استفاده از محصولات جایگزین نیکوتین مانند چسب یا آدامس نیکوتین در طول ارتودنسی مجاز است؟
استفاده از محصولات جایگزین نیکوتین به طور کلی بهتر از سیگار کشیدن است، اما همچنان توصیه می‌شود قبل از استفاده از آن‌ها با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید. برخی از این محصولات ممکن است حاوی موادی باشند که بر بافت‌های دهان تاثیر بگذارند. هدف نهایی، ترک کامل نیکوتین است تا بهترین شرایط برای درمان ارتودنسی فراهم شود.