هدف اصلی درمان ارتودنسی، ایجاد دندان هایی صاف و مرتب، بهبود عملکرد جویدن و گفتار، و افزایش زیبایی لبخند است. در بسیاری از موارد، برای دستیابی به این اهداف، متخصص ارتودنسی ممکن است تصمیم به کشیدن یک یا چند دندان بگیرد. این تصمیم اغلب برای ایجاد فضای کافی جهت حرکت سایر دندان ها و قرارگیری صحیح آنها در قوس دندانی اتخاذ می شود. سوالی که برای بسیاری از افراد مطرح می شود این است که دقیقاً کدام دندان ها برای خدمات ارتودنسی کشیده می شوند و چه دلایلی برای این کار وجود دارد؟ برای دریافت پاسخ این سوال تا پایان این مطلب از کلینیک مهر شریعتی با ما همراه شوید.
دلیل و هدف از کشیدن دندان برای ارتودنسی چیست؟
هدف اصلی از کشیدن دندان در درمان ارتودنسی، ایجاد فضای کافی در قوس دندانی برای رفع شلوغی و ازدحام دندان ها، اصلاح موقعیت دندان های بیرون زده، بهبود بایت و دستیابی به یک طرح لبخند زیبا و هماهنگ است. هنگامی که تعداد دندان ها نسبت به اندازه فک زیاد باشد، دندان ها به صورت نامرتب و روی هم قرار می گیرند. در این شرایط، حرکت دادن دندان ها به موقعیت صحیح بدون ایجاد فضای اضافی امکان پذیر نخواهد بود. کشیدن دندان به متخصص ارتودنسی اجازه می دهد تا با ایجاد فضای کنترل شده، دندان های باقی مانده را به طور مطلوب تراز کند و مشکلات مربوط به بایت و زیبایی را برطرف نماید.
چه کسانی باید حین ارتودنسی دندان های خود را بکشند؟
تصمیم گیری در مورد اینکه آیا فردی در طول درمان ارتودنسی نیاز به کشیدن دندان دارد یا خیر، بر عهده متخصص ارتودنسی است. این تصمیم پس از انجام معاینات دقیق، بررسی رادیوگرافی ها و قالب گیری دندان ها اتخاذ می شود. افرادی که معمولاً نیاز به کشیدن دندان در ارتودنسی دارند، شامل موارد زیر می شوند:
- در افرادی با ازدحام شدید دندان ها فضای کافی برای قرارگیری منظم تمام دندان ها در قوس دندانی وجود ندارد.
- برای افرادی با دندان های بیرون زده (پروتروژن) برای عقب بردن دندان های جلویی و بهبود نمای نیمرخ صورت، ممکن است نیاز به کشیدن دندان های آسیاب کوچک باشد.
- در درمان افرادی با عدم تطابق شدید فک ها کشیدن دندان می تواند به بهبود نسبی بایت کمک کند، اگرچه در موارد شدیدتر ممکن است جراحی فک نیز لازم باشد.
- برای افرادی که دندان های نهفته یا اضافه دارند کشیدن دندان ها می تواند برای ایجاد فضای مناسب برای رویش سایر دندان ها یا بهبود طرح درمان ضروری باشد.
برای ارتودنسی چند دندان باید کشید؟
تعداد دندان هایی که برای ارتودنسی کشیده می شوند، بسته به شدت مشکل، طرح درمان و نظر متخصص ارتودنسی متفاوت است.
- در بسیاری از موارد، کشیدن چهار دندان آسیاب کوچک اول (دو دندان در فک بالا و دو دندان در فک پایین) رایج است. این دندان ها معمولاً در موقعیتی قرار دارند که کشیدن آنها بیشترین فضا را برای حرکت دندان های جلویی و رفع ازدحام فراهم می کند و تاثیر کمتری بر زیبایی و عملکرد جویدن دارد.
- در برخی موارد ممکن است تعداد دندان های کشیده شده کمتر یا بیشتر باشد. برای مثال، در مواردی که فقط در یک فک ازدحام وجود دارد، ممکن است فقط دو دندان کشیده شود.
- در شرایط خاص مانند وجود دندان های نهفته یا آسیب دیده غیر قابل ترمیم، ممکن است دندان های دیگری نیز کشیده شوند.
کدام دندان ها باید اول در ارتودنسی کشیده شوند؟
متخصص ارتودنسی سعی می کند دندان هایی را ابتدا بکشد که کشیدن آنها زودتر به ایجاد فضای مورد نیاز برای حرکت سایر دندان ها کمک کند. در مواردی که چهار دندان آسیاب کوچک اول قرار است کشیده شوند، معمولاً این کار به صورت متقارن انجام می شود، یعنی ابتدا یک دندان از یک طرف فک و سپس دندان مشابه از طرف دیگر همان فک کشیده می شود. این کار به حفظ تعادل در قوس دندانی کمک می کند.
کدام دندان ها را نباید هنگام ارتودنسی کشید؟
در درمان ارتودنسی، متخصصین همواره تلاش می کنند تا حد امکان از کشیدن دندان های اصلی و مهم برای عملکرد جویدن و زیبایی لبخند خودداری کنند. به طور کلی، دندان های زیر معمولاً در درمان ارتودنسی کشیده نمی شوند، مگر در شرایط بسیار خاص و به تشخیص متخصص:
دندان های جلویی (ثنایا و نیش)
این دندان ها نقش بسیار مهمی در زیبایی لبخند، تلفظ صحیح کلمات و گاز گرفتن مواد غذایی دارند و حفظ آنها در اولویت است.
دندان های آسیاب بزرگ
این دندان ها مسئول اصلی جویدن و آسیاب کردن غذا هستند و کشیدن آنها می تواند تاثیر منفی بر عملکرد دهان داشته باشد. مگر در مواردی که این دندان ها به شدت آسیب دیده، نهفته یا دارای مشکلات جدی باشند.
دندان های عقل سالم و در موقعیت مناسب
اگر دندان های عقل به درستی رویش کرده و مشکلی ایجاد نکرده باشند، معمولاً نیازی به کشیدن آنها در طول درمان ارتودنسی نیست. با این حال، در برخی موارد که دندان های عقل باعث فشار بر سایر دندان ها یا اختلال در طرح درمان شوند، ممکن است کشیدن آنها توصیه شود.
متخصص ارتودنسی از کجا متوجه می شود کدام دندان ها را باید بکشد؟
متخصص ارتودنسی برای تعیین اینکه کدام دندان ها باید کشیده شوند، از یک فرآیند تشخیصی جامع و تخصصی استفاده می کند. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
معاینه بالینی
متخصص ارتودنسی دندان ها، لثه ها، فک ها و نحوه قرارگیری دندان ها روی هم را به دقت بررسی می کند.
رادیوگرافی
تصاویر رادیوگرافی مانند پانورامیک (نمای کلی از تمام دندان ها و فک ها) و سفالومتری (نمای جانبی از سر و صورت) اطلاعات مهمی در مورد موقعیت دندان ها، ریشه ها، استخوان فک و رابطه بین فک ها ارائه می دهند.
قالب گیری دندان ها
قالب گیری از دندان ها یک مدل سه بعدی از وضعیت فعلی دندان ها ایجاد می کند که به متخصص کمک می کند تا روابط بین دندان ها را از زوایای مختلف بررسی کند.
آنالیز سفالومتری
در این آنالیز، نقاط و زوایای خاصی روی رادیوگرافی سفالومتری اندازه گیری می شوند تا روابط اسکلتی و دندانی بیمار ارزیابی شود و طرح درمان مناسب تعیین گردد.
ارزیابی طرح لبخند و نمای صورت
متخصص ارتودنسی به تناسب بین دندان ها، لثه ها، لب ها و صورت بیمار توجه می کند تا یک طرح لبخند زیبا و هماهنگ ایجاد کند.
معایب کشیدن دندان در ارتودنسی
اگرچه کشیدن دندان در ارتودنسی در بسیاری از موارد برای دستیابی به نتایج مطلوب ضروری است، اما این روش می تواند معایبی نیز داشته باشد:
افزایش طول درمان
در مواردی که دندان کشیده می شود، ممکن است زمان بیشتری برای بستن فضاهای ایجاد شده و تراز کردن سایر دندان ها نیاز باشد.
احتمال تغییر در نمای نیمرخ صورت
کشیدن برخی دندان ها، به ویژه دندان های آسیاب کوچک، می تواند در برخی افراد منجر به تغییرات جزئی در نمای نیمرخ صورت، مانند عقب رفتن لب ها شود. متخصص ارتودنسی در برنامه ریزی درمان به این موضوع توجه می کند تا حداقل تغییرات ناخواسته رخ دهد.
نیاز به همکاری بیمار
برای بستن فضاهای ناشی از کشیدن دندان، بیمار باید به طور منظم از وسایل ارتودنسی خود استفاده کند و بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت نماید. عدم همکاری بیمار می تواند منجر به طولانی شدن درمان و نتایج نامطلوب شود.
نگرانی های روانی
برخی افراد ممکن است از کشیدن دندان های سالم احساس ناراحتی یا نگرانی کنند. متخصص ارتودنسی باید به طور کامل دلایل نیاز به کشیدن دندان و مزایای آن را برای بیمار توضیح دهد تا این نگرانی ها کاهش یابد.
آیا جای دندان کشیده شده در ارتودنسی پر می شود؟
متخصص ارتودنسی با استفاده از براکت ها، سیم ها و سایر وسایل ارتودنسی، دندان های مجاور را به تدریج به سمت فضای خالی حرکت می دهد تا این فضا به طور کامل بسته شود. مدت زمان لازم برای بستن این فضاها بستگی به عوامل مختلفی مانند اندازه فضا، تعداد دندان های کشیده شده، سرعت حرکت دندان ها و همکاری بیمار دارد.
کشیدن دندان و حفظ بافت استخوانی آن امکان پذیر است؟
پس از کشیدن دندان، به مرور زمان ممکن است تحلیل رفتن استخوان فک در ناحیه دندان کشیده شده رخ دهد. این تحلیل می تواند بر پایداری دندان های مجاور و همچنین بر امکان انجام درمان های ایمپلنت در آینده تاثیر بگذارد. متخصصین ارتودنسی و جراحان دهان و فک و صورت همواره تلاش می کنند تا با استفاده از تکنیک های مناسب کشیدن دندان و در صورت لزوم، استفاده از مواد پیوند استخوان، از تحلیل رفتن بیش از حد استخوان جلوگیری کنند.
آیا درآوردن دندان سالم برای ارتودنسی بر اثر ازدحام بخشی از درمان است؟
در مواردی که ازدحام شدید دندان ها وجود دارد و فضای کافی برای تراز کردن تمام دندان ها در قوس دندانی نیست، متخصص ارتودنسی ممکن است تصمیم به کشیدن دندان های سالم بگیرد. این تصمیم زمانی اتخاذ می شود که سایر روش های درمانی مانند گسترش قوس دندانی یا سایش دندان ها نتوانند فضای کافی را فراهم کنند. کشیدن دندان های سالم در این شرایط به منظور ایجاد فضای لازم برای حرکت سایر دندان ها به موقعیت صحیح و دستیابی به یک بایت عملکردی و زیبا انجام می شود.
نکات مهم هنگام کشیدن دندان ها برای ارتودنسی
هنگام کشیدن دندان ها برای ارتودنسی، رعایت نکات زیر اهمیت دارد:
- درمان ارتودنسی و تصمیم گیری در مورد کشیدن دندان باید توسط یک متخصص ارتودنسی با تجربه و ماهر انجام شود.
- بیمار باید به طور کامل در مورد دلایل نیاز به کشیدن دندان، مراحل انجام کار و مراقبت های پس از آن با متخصص خود صحبت کند و سوالات خود را بپرسد.
- پس از کشیدن دندان، بیمار باید به طور منظم برای تنظیمات ارتودنسی به متخصص خود مراجعه کند تا فضاهای ایجاد شده به درستی بسته شوند و دندان ها به موقعیت نهایی خود برسند.
چه مدت بعد از کشیدن دندان درمان ارتودنسی شروع می‌شود؟
معمولاً متخصص ارتودنسی ترجیح می‌دهد که مدت کوتاهی پس از کشیدن دندان، درمان ارتودنسی را آغاز کند. این کار به این دلیل است که از فضای خالی ایجاد شده برای حرکت دادن دندان‌ها به موقعیت صحیح خود استفاده شود. در بیشتر موارد، نصب براکت‌ها حدود چند روز تا یک هفته پس از کشیدن دندان انجام می‌شود، تا لثه کمی بهبود یابد.
سخن پایانی
تصمیم گیری در مورد کشیدن دندان در درمان ارتودنسی یک تصمیم تخصصی است که بر اساس ارزیابی دقیق وضعیت بیمار و اهداف درمان اتخاذ می شود. هدف اصلی از این کار، ایجاد فضای کافی برای تراز کردن دندان ها، بهبود بایت و دستیابی به یک لبخند زیبا و سالم است. اگرچه ممکن است کشیدن دندان در ابتدا نگران کننده به نظر برسد، اما در بسیاری از موارد، این اقدام جزء ضروری درمان ارتودنسی موفقیت آمیز است. با انتخاب یک متخصص ارتودنسی با تجربه و برقراری ارتباط موثر با او، می توانید اطمینان حاصل کنید که درمان شما به بهترین نحو پیش خواهد رفت.
چرا در درمان ارتودنسی دندان کشیده می‌شود؟
کشیدن دندان در ارتودنسی به دلایل مختلفی انجام می‌شود، از جمله ایجاد فضای کافی برای مرتب کردن دندان‌های شلوغ، اصلاح بیرون‌زدگی دندان‌ها، بهبود بایت و هماهنگی فک‌ها و همچنین اصلاح خط میانی دندان‌ها برای دستیابی به لبخندی متقارن‌تر و زیباتر.
کدام دندان‌ها معمولاً در ارتودنسی کشیده می‌شوند؟
معمولاً دندان‌هایی که کمتر اهمیت عملکردی دارند و موقعیت نامناسبی در دهان دارند، برای ارتودنسی کشیده می‌شوند. این دندان‌ها اغلب شامل دندان‌های آسیاب کوچک هستند که در جلوی دندان‌های آسیاب بزرگ قرار دارند.
آیا بعد از کشیدن دندان جای خالی در دهان باقی می‌ماند؟
بله، بلافاصله پس از کشیدن دندان، جای خالی در دهان ایجاد می‌شود. یکی از اهداف اصلی درمان ارتودنسی پس از کشیدن دندان، حرکت دادن دندان‌های باقی‌مانده به سمت این فضای خالی و پر کردن آن است.